CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in soru önergesini yanıtlayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’de arama döneminde olan 5 bin 601 maden ruhsatı bulunduğunu açıkladı. Madenlerin aranmasında siyanür kullanılmadığını ve orman alanlarına ruhsat verilmediğini iddia eden Bakan Dönmez, maden arama sondajlarında çevresel etki değerlendirmesi kararı aranmadığını belirtti. Soru önergesi veren CHP Milletvekili Gürer “Orman alanlarına maden ruhsatı verilmiyorsa Kaz Dağları’ndaki 350 bin ağacı ağaçkakanlar mı yok etti?” diye sordu.
Gürer, maden arama sahalarını TBMM gündemine taşıdı
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, maden arama çalışmaları ile bu çalışmaların mera, orman, tarım, doğal veya arkeolojik sit alanında olup olmadığının açıklanması istemiyle Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na soru önergesi yöneltti.
766 alanda maden arama ihalesi
Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün 140. Grup Maden Arama Sahası için açıkladığı ihale yer ve tarihlerine göre Türkiye’de 766 alanda maden arama için ihale açıldığını anımsatan Gürer, şu soruların yanıtlanmasını istedi:
“Müdürlüğün ihaleye açtığı bu sahalarda hangi madenler aranacak ya da işletilecektir? Hali hazırda bu sahaların konumu nedir? Kaç mera, kaç orman, kaç tarım alanı, kaç doğal ya da arkeolojik sit alanı bu maden sahaları kapsamında kalmaktadır? Bu maden alanlarında su havzaları olup olmadığı araştırılmış mıdır? Var mıdır? Maden arama sondajlarının çevreye etkisi incelenmiş midir? Ülkemizde mevcut kaç alanda, kaç tür maden araması devam etmektedir? Kaç rezerv orman alanı içindedir? Ülkemizde siyanür kullanılarak maden işlenen kaç tesis bulunmaktadır?”
Aranacak maden türleri, ön inceleme raporlarında
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in önergesini yanıtlayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, sahaların maden grupları bazında ihaleye açıldığını belirterek maden türünün; ihaleyi kazanan talep sahibinin vereceği hedef sahayı seçmesinin gerekçeleri ve aranacak madenlerin belirtildiği ön inceleme raporunda yer almakta olduğunu ifade etti
Orman alanında maden arama ruhsatı verilmiyormuş
Sahaların ihaleye açılması aşamasında; ihaleye açılacak sahaların ilgili kurumun veri tabanında kayıtlı mera, orman, tarım, doğal veya arkeolojik sit alanları veya su havzalarına isabet edip etmediğinin kontrolü yapıldığını kaydeden Bakan Dönmez, bu alanlara isabet eden sahaların ihaleye açılmadığını belirtti.
5 bin 601 adet maden ruhsatı
3213 sayılı Maden Kanunu gereğince; arama sondajlarında çevresel etki değerlendirmesi kararı aranmadığını da açıklayan Bakan Dönmez, “2020 Ağustos sonu itibariyle arama döneminde olan 5.601 adet maden ruhsatı bulunmaktadır” dedi.
Bakan’a göre siyanür yok
Bakan Dönmez madenlerin aranması ve çıkarılması aşamalarının hiçbir kademesinde “siyanür ya da türevi” herhangi bir kimyasal madde kullanılmadığını da ileri sürdü.
Gürer: “Neden ÇED raporu aranmıyor?”
Önerge sahibi CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer ise arama sondajlarında çevresel etki değerlendirmesi kararının aranmıyor olmasının, madencilik çalışmalarında çevreye verilecek zararın görmezden gelinmesi anlamını taşıdığını belirtti.
Kazdağları’ndaki ağaçları kim kesti? Gürer, “Sayın Bakan soru önergemize verdiği yanıtta, mera, orman, tarım, doğal veya arkeolojik sit alanları veya su havzalarına isabet edip etmediğinin kontrolü yapıldığını belirtiyor ve bu alanlara isabet eden sahaların ihaleye açılmadığını iddia ediyor. Oysa madencilik, çalışmaları yüzünden sadece Kazdağları’nda 350 bin ağacın kesildiğini sağır sultan bile duydu” dedi.
Ormanların talan edildiğinden Bakan’ın haberi yok mu?
2004 yılında çıkarılan ve halen geçerliliğini sürdüren Maden Kanunu’nun ilgili maddeleri gereğince orman alanlarında her türlü maden arama izninin verildiğini de anımsatan CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Türkiye’deki çok sayıda orman alanının madencilik çalışmaları nedeniyle talan edildiğine dikkat çekti. Gürer, “MTA 2019 yılının Temmuz ayından bugüne kadar geçen sürede 78 ilde 2bin 685 noktada toplam Kayseri il sınırını aşan büyüklükte ruhsat alanları ihaleye çıkmıştır. Niğde ilinde ise 23 noktada 21 bin hektar alan ruhsat ihaleye çıkmıştır. Ülkemizin ormanlar, tarım alanları, meralar ve binlerce yıllık kadim bir tarih, metalik/kömür madenciliği çalışmaları ile tehdit altındadır” dedi.
Siyanür eylemleri boşuna mı?
Bakan Dönmez’in Maden sahalarında siyanürle arama yapılmadığı yönündeki açıklamasının da gerçekleri yansıtmadığını ifade eden Gürer, “Madem maden sahalarında siyanür kullanılmıyor, hemen her gün Türkiye’nin dört bir yanında yapılan siyanür eylemlerinin amacı nedir? Eylemi yapanlar mı yoksa Sayın Bakan mı gerçeklerden bihaber? Yazar İbrahim Gündüz’ün yeni yazdığı Altın Ölüm kitabını Bakanın okumasın öneririm” dedi.
